حوزه علمیه الزهراء سلام الله علیها- سطح 3 خواهران تبریز

96/08/23

استاد کریم زاده ملکی
 

«لانَنتَفِعُ بِما عَلِمنا، وَ لانَسألُ عَمّا جَهِلنا، وَ لانَتَخَوَّفُ قارِعَهً حتّی تَحُلَّ بِنا؛ نه از آنچه میدانیم بهره میگیریم و نه از آنچه نمیدانیم، میپرسیم، و نه از حادثه مهمی تا بر ما فرود نیاید، میترسیم».

در قرآن کریم در خصوص بلایا و حوادث طبیعی، مسأله شر، ناملایمات و مشکلات که در عالم ماده با آن مواجه هستیم، در زمینه های متفاوتی از منظر کلامی، می توان بحث کرد. از آن جمله علل و اسباب بلایای طبیعی، حکمت آن و چگونگی مقابله با این بلایا می باشد. در قرآن بحث استعاذه آمده که خدای سبحان میفرماید:

 «قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَق*مِنْ شَرِّماخَلَق». حال این سؤال مطرح است که در مباحث اخلاقی، آیا پناهنده شدن به خدا فقط کلمه اعوذ بالله گفتن است؟ در زمان جنگ وقتی شهرها بمباران می­شد، آژیر قرمز به صدا در می آمد، منظور از آژیر، پناهنده شدن در پناهگاه است. معنای اینکه خدای متعال میفرماید به سوی من پناهنده شوید، منظور لفظ اعوذ نیست، بلکه واقعا پناهنده شدن با تمام وجود اثرگذار خواهد بود. با توجه به معنایی که از آیه قُلْ أَعُوذُبِرَبِّ الْفَلَق

برداشت می شود، می توان گفت که پناهندگی در برابر آسیبهای طبیعی و مریضی و…باید از نظام تکوینی خدا عمل کنیم. خدا از طریق نظام علی و معلولی این جهان را می چرخاند. در حوادث طبیعی براساس قانون طبیعی انسان باید به نظام تکوینی پناهنده شود و در مقابل زلزله، نظام مهندسی را کامل نماید تا مشکلی بوجود نیاید. پس در نگاه مردم عادی هنگام وقوع زلزله، خدا و مقدسات زیر سؤال می رود حال آنکه این موضوع ربطی به خدا ندارد بلکه بر اساس تدبیر مردم پی ریزی می شود. پس می توان گفت که از منظرآموزه های دینی، راه مقابله با بلایای طبیعی، شناسایی آنها و رفتن به سوی آنها می باشد. تا آسیبها کم شود. 

 خطبه 32

سوره فلق (113) آیه 1-2